Ptoza to częściowe lub całkowite opadanie górnej powieki utrudniające widzenie. Schorzenie to występować może u dzieci i dorosłych oraz dotyczyć jednego lub obojga oczu. Niekiedy wymaga leczenia chirurgicznego, ale gdy stopień uszkodzenia nie jest duży, lekarze wybierają mniej inwazyjne metody.
Ptoza to schorzenie, które manifestuje się opadająca górną powieką. Może być spowodowana nieprawidłową pracą mięśni, które kontrolują ruchy powieki, lub uszkodzeniem nerwów, które odpowiadają za te mięśnie.
Przyczyny ptozy
Opadającą powieka jest schorzeniem, które wymaga konsultacji z okulistą lub neurologiem, którzy dokładnie zdiagnozują przyczynę i zalecą odpowiednie leczenie.
Przyczyny ptozy mają różne podłoża:
- miogenne – wynikające z nieprawidłowego rozwoju lub nieprawidłowej funkcji mięśnia dźwigacza powieki,
- rozcięgnowe – spowodowane nieprawidłową strukturą lub działaniem rozcięgna mięśnia dźwigacza powieki,
- neurogenne – wynikające z nieprawidłowego unerwienia mięśni odpowiedzialnych za uniesienie powieki górnej,
- mechaniczne – może być wynikiem pęknięcia rozcięgna mięśnia dźwigacza powieki górnej, obciążeniem powieki przez guz lub obrzęk po dużym urazie, a także blizny pozapalnej lub pooperacyjnej,
- pourazowe – spowodowana urazem w okolicy oka, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia mięśnia, jego rozcięgna lub nerwów kontrolujących ruchy powieki,
- jatrogenne – porażenie mięśnia dźwigacza na skutek nieprawidłowego podania toksyny botulinowej.
W jaki sposób diagnozuje się ptozę powieki?
Wrodzone opadanie powieki u dzieci można zdiagnozować zaraz po urodzeniu maluszka, ponieważ fałda górnej powieki w jednym oku jest dłuższa od fałdy powieki w drugim oku.
Ujawnienie nieprawidłowości wymaga dalszej diagnostyki okulistycznej, a także konsultacji u innych specjalistów, tj. neurologa czy chirurga szczękowo-twarzowego, żeby określić przyczynę i wybrać najlepszą metodę leczenia.
W przypadku ptozy nabytej należy udać się do lekarza okulisty. Postawienie diagnozy odbywa się na podstawie informacji uzyskanych z badania klinicznego oraz badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych. Należy wziąć pod uwagę obciążenie dziedziczne (występowanie podobnych przypadków w rodzinie), ewentualne operacje gałki ocznej, powiek i oczodołu, a także to, czy pacjent miał jakieś urazy głowy okolicy oczodołowo-powiekowej i mózgu.
Co dzieje się dalej? W badaniu fizykalnym lekarz ocenia prawidłowość pracy dźwigacza powieki górnej, a także sprawdza wysokość szpary powiekowej. Bada się również linię obrysu brzegu powieki górnej i położenie fałdy powieki górnej.
Jeżeli powieka zaczyna zasłaniać źrenicę i zmniejszać pole widzenia, należy jak najszybciej przeprowadzić zabieg chirurgiczny. Rodzaj zabiegu zależy od wyniku badania przedoperacyjnego. Przed procedurą wykonuje się zestaw badań laboratoryjnych (m.in. morfologię krwi, układ krzepnięcia itp.).
Gdy schorzeniu opadającej powieki towarzyszą także objawy neurologiczne, należy pacjenta skierować do dalszej diagnostyki (rezonans magnetyczny, tomografię komputerową mózgowia, twarzoczaszki i oczodołów z kontrastem). W przypadku stwierdzenia porażenia nerwu okoruchowego wykonuje się badanie naczyniowe (angio-TK).
Leczenie opadającej powieki
W leczeniu opadającej powieki stosuje się różne metody – w zależności od przyczyny i nasilenia objawów.
U małych dzieci z wrodzoną ptozą warto zacząć leczenie jak najszybciej, by schorzenie nie wpływało na rozwój wzroku. Jeśli w jednym oku u dziecka rozwinęło się niedowidzenie, to i taką dolegliwość należy leczyć. Najczęściej leczenie polega na noszenie opaski lub specjalnych okularów zakrywających lepiej widzące oko – tak, aby wzmocnić to słabsze.
O wyborze metody zabiegowej decyduje stopień czynności mięśnia dźwigacza powieki i stopień opadnięcia powieki. Jeżeli aktywność mięśnia dźwigacza jest zachowana, to zabieg ma na celu przywrócić prawidłowy przyczep rozcięgna do tarczki powiekowej. Zabieg polega wtedy na wycięciu nadmiaru skóry, odsłonięciu rozcięgna i skróceniu go poprzez częściowe usunięcie.
Jeśli natomiast czynność mięśnia dźwigacza powieki nie jest zachowana, to zabieg polega na podwieszeniu powieki na paśmie powięzi skroniowej, by połączyć tarczkę w z włóknami brzuśca czołowego mięśnia czołowo-potylicznego.
Wskazania i przeciwskazania do zabiegu korekcji ptozy
Zabiegi leczenia opadającej powieki są przeprowadzane w celu poprawy wyglądu i zmniejszenia ubytku pola widzenia. W każdym przypadku leczenie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta i przeprowadzone pod nadzorem doświadczonego specjalisty.
Wskazania do zabiegu leczenia ptozy:
- zmniejszenie zakresu widzenia w wyniku opadnięcia powieki,
- odpływ łez z powodu zablokowania kanalików łzowych przez opadniętą powiekę,
- nawracające zapalenie spojówek spowodowane opadającą powieką,
- względy estetyczne.
Przeciwwskazania do zabiegu korekcji ptozy
Podobnie jak w przypadku innych zabiegów chirurgicznych, istnieją pewne przeciwskazania do zabiegu korekcji opadającej powieki. Zdarza się, że zabieg może być niemożliwy do wykonania lub nieść za sobą duże ryzyko powikłań, dlatego przed jego przeprowadzeniem niezbędna jest konsultacja lekarska. Najczęstsze przeciwskazania do zabiegu:
- choroby serca, układu krążenia, choroby nerek, choroby nowotworowe,
- zaawansowana cukrzyca,
- choroby oczu, np. zespół suchych oczu, jaskra, zaćma, odwarstwienie siatkówki,
- infekcje skórne w okolicy poddawanej zabiegowi,
- zaburzenia nerwowo-mięśniowe, które utrudniają przeprowadzenie zabiegu,
- skłonność do tworzenia bliznowców,
- ciąża i karmienie piersią.
Kiedy leczyć opadającą powiekę u dziecka?
Jeśli u dziecka zaobserwujemy opadającą powiekę, należy skonsultować się z pediatrą lub okulistą. Nieleczona ptoza może skutkować tym, że, chcąc lepiej widzieć, dziecko będzie nadmiernie odchylać głowę, co może z czasem doprowadzić do deformacji kręgosłupa na odcinku szyjnym.
W przypadku nieznacznie opadającej powieki, która nie wpływa na wzrok ani funkcjonowanie dziecka, leczenie może nie być konieczne, ale zalecane są regularne kontrole u okulisty. Jeśli natomiast ptoza powoduje trudności w widzeniu, zaburzenia estetyczne lub inne problemy, może wymagać leczenia chirurgicznego.
Ile kosztuje zabieg leczenia ptozy?
Ciężko jest jednoznacznie określić koszt zabiegu leczenia ptozy, gdyż zależy on od wielu czynników, m.in. lokalizacji kliniki, doświadczenia lekarza, stopnia zaawansowania ptozy oraz wskazanej przez lekarza metody leczenia.
W Polsce koszt korekcji chirurgicznej opadającej powieki zazwyczaj wynosi od 2500 do 7000 złotych. Często jednak do tych kosztów należy doliczyć cenę badań diagnostycznych przed zabiegiem, leków przepisanych po operacji i wizyt kontrolnych. Ostateczny koszt zabiegu korekcji opadającej powieki ustalony jest indywidualnie przez lekarza, który przeprowadza procedurę.
Jeśli pacjent nie dysponuje w danym momencie pełna kwotą, może skorzystać z usługi odroczonych płatności. MediKod umożliwia „odroczenie” kwoty do 5 tys. zł. Jeśli pieniądze zostaną zwrócone w ciągu 30 dni od daty udostępnienia środków, pacjent nie zapłaci żadnych odsetek, a więc usługa będzie całkowicie bezpłatna. Jeśli klient nie jest w stanie uregulować zadłużenia w tym czasie, może rozłożyć zaległości na niewysokie raty.
